Edible Cities

W związku z postępującą urbanizacją (szacunki wskazują, że do 2030 r. już 60% osób będzie mieszkać w miastach) transport żywności jest jednym z największych wyzwań logistycznych i środowiskowych.

Miasta nie są w stanie wyżywić swoich mieszkańców, stąd wciąż rosnąca rola sfery związanej z transportem i dystrybucją. Transport dotyczy bardzo zróżnicowanych produktów: świeżych, roślinnych, zwierzęcych, mrożonych itd. Każda z tych grup wymaga innych warunków, wiąże się z koniecznością zastosowania różnorodnych rozwiązań oraz odpowiedniego sprzętu. Zdecydowana większość artykułów ma krótkie terminy przydatności do spożycia, zatem jakiekolwiek opóźnienia wiążą się z utratą lub znacznym obniżeniem wartości produktów. Bywa, że całe partie żywności trzeba wyrzucić. Niezbędne są zatem doskonale zorganizowane procedury i logistyka czy dobrze przygotowane centra dystrybucji, które mogą zapewnić sprawny i szybki transport produktów między pośrednikami a docelowymi miejscami odbioru.

Scenariusz Edible Cities zakłada coraz powszechniejszy rozwój samowystarczalnych miast. Bazuje na istniejących projektach i planach dzielnic, wiosek czy całych miast, które produkują własną żywność. Zmiany widzimy już dziś: dachy miejskich budynków będące ogrodami produkującymi warzywa i owoce czy domami dla pszczół, rośliny owocowe w parkach, ogrody społeczne, w których można uprawiać zioła, pomidory czy truskawki. Coraz częściej w urbanistyce pojawia się pojęcie agrihood. Oznacza ono miejsca i okolice z przestrzeniami uprawnymi, z których korzystają mieszkańcy. Jest to hybrydowe połączenie osiedla z farmą.

Fab City to globalny program, którego celem jest przekształcenie dzisiejszych miast w samowystarczalne, komunikujące się ze sobą platformy technologiczne. Projekt wspierany jest międzynarodowy think-tank urbanistów i innowatorów pracujących nad zmianą zagospodarowania i użytkowania miast. Wypracowane koncepcje mają całkowicie uniezależnić miasta od dostawców.

Globalny transport żywieniowy wywiera duży wpływ nie tylko na jakość pożywienia, lecz także na środowisko naturalne. Zanim żywność trafi na nasze stoły, często musi pokonać setki, jeśli nie tysiące kilometrów. To niekorzystnie odbija się zarówno na środowisku, jak niekiedy na naszym zdrowiu. Już dziś oficjalnie zachęca się mieszkańców, aby częściej wybierali lokalne, sezonowe warzywa i owoce, by zmniejszyć m.in. wpływ szkodliwego działania transportu na środowisko. Akcja Eat Local (Kupuj lokalnie) zachęca, by zamiast owoców z Ekwadoru czy Chile sięgać po ekologiczne jabłka z pobliskiego sadu.

Rozwiązaniami są również programy typu from farm to table. Z jednej strony są rolnicy, którzy sami prowadzą usługi gastronomiczne i swoje punkty gastronomiczne zaopatrują w świeże warzywa, owoce czy nawet mięso ze swojego swojego gospodarstwa. Z drugiej zaś są restauratorzy, którzy decydują się na hodowlę w pobliżu.

Michael Pollan, autor książki W obronie jedzenia. Manifest wszystkożerców, powołuje się na badania Uniwersytetu Stanforda, które wskazują, że 20% posiłków w USA jest spożywanych wewnątrz samochodu, na szybko. Co trzeci internauta (33%) badany na potrzeby tego raportu deklaruje, że szybko kupuje coś w sklepie lub zabiera z domu i śniadanie je w drodze do pracy, szkoły czy na uczelnię (zsumowane odpowiedzi – badanie CAWI na reprezentatywnej próbie internautów N=1154, kwiecień 2017). Coraz szybsze tempo życia sprawia, że ludzie nie chcą czekać – na jedzenie również. W badaniach przygotowanych na potrzeby tego raportu) zaledwie 16% internautów zadeklarowało, że nigdy nie korzysta z półproduktów lub gotowych dań. Powodem sięgania po te produkty rzadko kiedy był smak, najczęściej zaś oszczędność czasu.Rynek zakupów spożywczych online w Polsce jest rynkiem rozwijającym się. Cały czas e-commerce w FMCG to ok. 0,2% całości rynku. W badaniach przeprowadzonych na potrzeby tego raportu 4% internautów zadeklarowało, że kupuje owoce i warzywa przez internet, a zaledwie 7% zdarza się zamawiać online mięso. Scenariusz At Your Service zakłada, że w perspektywie kilkunastu lat zamówienia będą nam dostarczane przez drony lub autonomiczne samochody.